Mazdaizm to staroirańska religia, która opiera się na kulcie boga Ahura Mazdy (Ormuzda). Początek tej religii sięga najprawdopodobniej VIII w.p.n.e. Był on uważany za uosobienie mądrości dobra i prawdy, walczącego ze złem oraz stwórcy pierwszego człowieka - kapłana Gajomarata. Ahura Mazda walczy ze swoim wrogiem, demonem ciemności.
Jedni uważają, iż jest to demon Angra Mainju, drudzy zaś, iż jest to brat dobrego boga - władający ciemnością zły Aryman.
Mazdaizm stał się postawą staroperskiej religii zaratusztrianizmu, która powstała w wyniku reformacji przez proroka Zaratustrę, starych wierzeń irańskich.

Nie należy jednak tych religii utożsamiać podobnie bowiem chrześcijaństwo wyodrębniło się z judaizmu stanowi
jednak zupełnie osobną religię. Niewiele wiemy jednak o tej religii. O wiele mniej niż w przypadku zaratusztrianizmu.

Aryman
Aryman lub Ahriman (od staroirańskiego, awestyjskiego Angra Mainju, Angra Mainyu - zły duch, średnioperskie: Ahriman) to bóg ciemności, demonów, otchłani, uosobienie zła, kłamstwa, zniszczenia, pan ciemności i podziemnego świata w mazdaizmie i zoroastryzmie

Jego przeciwieństwem i antagonistą jest Ahura Mazda (Ormuzd). Pod koniec świata ma przez niego zostać pokonany.


Opowieść o Ormuzdzie i Arymanie.
Na początku były dwa duchy: Ormuzd (Ahura Mazda) i Aryman (Angra Mainyu). Ormuzd przebywał w górze, w nieskończonym blasku. Aryman w dole, w mroku nieprzeniknionym. Wszystko co dobre: mądrość, prawość, jasność, piękno - zawarte było w Ormuzdzie, wszystko co złe w Arymanie. I tak było od nieskończoności.

Aż wydarzyło się, że promień blasku przeniknął mrok i Aryman poznał, że nie jest sam, że jest jeszcze coś innego. Przyciągnięty blaskiem podążył w górę i chciał ową jasność pochwycić. Ormuzd jednak przemądry rzucił w niego słowem modlitwy, które odebrało siły władcy ciemności, tak że spadł w przepaść i przebywał tam przez trzy tysiące lat.


Aryman w antropozofii
Antropozofia uznaje Arymana za niebezpiecznego demona, który wiąże człowieka jednostronnie z materią. Arymaniczne z jej punktu widzenia są zagrażające człowiekowi rzeczy, jak bomba atomowa, biotechnologia itd.