Św. Eleuteriusz, papież w latach ok. 175 - 189.
Urodził się w Nikopolis w Epirze. Diakon Kościoła rzym. za papieża Aniceta; na jego pontyfikat przypadł rozwój montanizmu - ruchu profetycznego, zapoczątkowanego w Azji Mniejszej. Zniósł pewne obyczaje spożywania żydowskich potraw - odrzucił pogląd, że niektóre pokarmy są nieczyste.
"Liber Pontificalis" twierdzi, że korespondował z brytyjskim królem, Lucjuszem, który pragnął się nawrócić. Historycy jednak w to wątpią,
gdyż jest zbyt mało dowodów na potwierdzenie słów Eleuteriusza. Prawdopodobnie podczas przepisywania ksiąg pomylono Britio (Edessa) z Brytanią. Król Edessy Abgar IX o imieniu Lucjusz przyjął wiarę chrześcijańską, a w Edessie było wielu misjonarzy i katechetów.
Wysłał swoich legatów Fugazjusza i Damiana w charakterze misjonarzy do Bretanii.
Prawdopodobnie zginął śmiercią męczeńską.
Jego wspomnienie przypada na 26 maja.