baner2
bielun Bieluń dziędzierzawa (Datura stramonium) jest bardzo trującą rośliną o wysokości 30-120 cm, rosnącą w ogrodach, na wysypiskach, przydrożach, murach. Na nagiej łodydze wyrastają ogonkowe, jajowate, zatokowo wycięte liście o nieprzyjemnym zapachu.(diabelskie ziele, dendera, cierniste jabłko) jest rośliną rosnącą w ogrodach, na polach, na śmietnikach - jako chwast. . Ma ciemnozielone, ząbkowane liście, a kwiaty, przeważnie białe, wyrastają w rozwidleniach łodygi. Owoce są podobne do owoców kasztanowca, podłużne z kolcami, natomiast nasiona pojawiające się jesienią są brunatno-czarne. Kwitnie od czerwca do października.We wszystkich częściach rośliny występują trujące alkaloidy tropinowe: atropina, hioscyjamina, skopolamina. Porażają one przywspółczulne zakończenia nerwowe. Objawami zatrucia są: szerokie źrenice oczu, porażenie akomodacji oka, zahamowanie ruchów robaczkowych przewodu pokarmowego, przyspieszenie czynności serca, zahamowanie wydzielania łez, śliny, potu, soku żołądkowego, rozszerzenie oskrzeli.
Aby pomóc zatrutemu, konieczne jest możliwie szybkie przetransportowanie go do szpitala, gdzie wykonuje się płukanie żołądka. Przy znacznym pobudzeniu pacjenta, przed płukaniem żołądka podaje się krótko działające leki uspokajające. Zawsze konieczna jest intensywna terapia zachowawcza. Najwięcej składników czynnych, głównie alkaloidów hioscyjaminy i skopolaminy, mają małe czarne nasiona bielunia zawarte w kolczastej torebce, pękającej na cztery części w okresie jesiennym. Dzieci wiejskie zjadają niekiedy nasiona tego chwastu biorąc je za mak i ulegają ciężkim, a nawet śmiertelnym zatruciom. Kwiaty są o koronie białej, rzadziej niebieskofioletowej, długiej do 8 cm, z 5 zaostrzonymi łatkami. Owoc w postaci kolczastej torebki długości 5 - 7 cm. Substancjami o szczególnych właściwościach toksycznych są alkaloidy tropanowe (hioscyjamina, atropina, skopolamina, beladonina), których zawartość w liściach może dochodzić do 0,6% - w nasionach jest ich znacznie więcej.
blekot Blekot pospolity(Aethusa cynapium) jest rośliną dorastającą do 50 cm wysokości. Roczna lub dwuletnia o łodydze dętej, nagiej, delikatnie kreskowanej. Liście 2-3-krotnie pierzaste, nagie. Płatki kwiatów zebranych w baldach są białe, od spodu zielonawe. Występuje na polach, ugorach i w pobliżu domów. Kwitnie VI do X. Z wyglądu podobny do kwitnącej pietruszki. Wydziela specyficzny obrzydliwy zapach. Zwierzęta go unikają. W medycynie homeopatycznej stosowany jako jako lek przeciwskurczowy.
Znane są trzy podgatunki których ssp. agrestis jest drobniejszy i występuje w różnych zbiorowiskach ruderalnych, a ssp. cynapioides, wyższy (zwykle 60-80 cm); rośnie w wilgotnych lasach i zaroślach nadbrzeżnych.

Ziele i kłącze zawierają toksyczne związki chemiczne, - koniinę i cynapinę, a także flawonoidy (kemferol, rutyna), kwas mrówkowy, kwas masłowy. Bardziej toksyczna z nich koniina powoduje silne podrażnienie błon śluzowych przewodu pokarmowego, w większych dawkach powoduje paraliż współczulnego układu nerwowego. Objawami zatrucia są: brak apetytu, drgawki, rozszerzenie źrenic, zaburzenia równowagi, paraliż, śmierć. U świni obserwowano krwotok z płuc i silną biegunkę. Roślina ma gorzki i piekący smak, można jednak pomylić jej liście z podobnymi liśćmi (nać) pietruszki – blekot bowiem często rośnie w uprawach rolniczych jako chwast. Zwierzęta rzadko ulegają zatruciu tą rośliną, omijają ją bowiem ze względu na jej zapach
i piekący smak.
Zastosowanie lecznicze

Stosować zawsze za wiedzą i zgodą lekarza. Leczenie się na własną rękę może grozić nawet śmiercią

* Surowiec:ziele. Zawiera m.in.: olejek eteryczny, alkaloidy koniina i cynapina, dalej – narcyzyna, rutyna i kempferol.
* Działanie i zastosowanie: Blekot przejawia działanie przeciwbólowe, przeciwskurczowe i słabo uspokajające.
cis Cis pospolity Taxus baccata, to krzew iglasty dorastający do kilku, kilkunastu metrów o spłaszczonych igłach bez przewodów żywicznych .Zachował się jedynie w rezerwatach i nielicznych ostojach. Cis jest gatunkiem długowiecznym, przypuszczalnie należy do najdłużej żyjących drzew Europy. Niezmiernie trudno ocenić maksymalny wiek jaki może osiągać. Mówi się o dwóch, a nawet trzech i więcej tysiącach lat. Rosnący w Polsce w stanie dzikim i często sadzony jako krzew ozdobny w parkach, ogrodach na cmentarzach, zawiera toksyczną taksynę i inne szkodliwe substancje. Z tego względu jest bardzo niebezpieczny nie tylko dla ludzi, ale również dla zwierząt. Znany jest przypadek padnięcia konia w pięć minut po zjedzeniu igieł i gałązek cisa. We wszystkich częściach rośliny, oprócz osnówki, znajdują się duże ilości trujących związków, przede wszystkim taksyna . Występuje wiec w korze, drewnie i korzeniach. Zatrucia zazwyczaj przypadkowe. Objawy zatrucia dotyczą przede wszystkim układu krwionośnego i serca (spadek ciśnienia krwi, zaburzenia rytmu serca, migotanie komór). Zatrucia mogą okazać się śmiertelne, więc poszkodowany powinien znaleźć się jak najszybciej w szpitalu.
Popularny w ogrodach krzew iglasty kusi czerwonymi jagodami, które w istocie są nasionami pokrytymi mięsistą osnówką (jedyną nietrującą częścią roślinną cisa). Nasiona z osnówką połknięte w całości nie są niebezpieczne. Rozgryzione drażnią jednak błonę śluzową przewodu pokarmowego, gdyż zawierają taksynę, która przedostawszy się do krwi, powoduje zaburzenia układu oddechowego oraz pracy serca. Objawem zatrucia mogą być kolka, biegunka i spadek ciśnienia tętniczego. Obecnie częstszy w uprawie jest cis pośredni, z wieloma odmianami ogrodowymi. Igły cisów po roztarciu nie pachną. Cisy kwitną w kwietniu, a jesienią wytwarzają oliwkowoczarne nasiona, całkowicie okryte czerwoną osnówką. Najbardziej trujące są igły w zimie. W cisie występuje alkaloid taksyna . Jest nieszkodliwy dla przeżuwaczy na przykład saren i jeleni, które zjadają i niszczą młode rośliny.
Zawartość taksyny w szpilkach do 0,7 %. Powoduje ona zaburzenia pracy serca i zaburzenia żołądkowo-jelitowe oraz porażenia ośrodka oddechowego, prowadzące do szybkiej śmierci.
pokrzyk Pokrzyk (wilcza jagoda -Atropa belladonna). Z rodziny psiankowatych .Roślina wieloletnia o grubym rozgałęzionym kłączu, dochodząca do 2m wysokości, rozgałęziona i gruczołowato rozgałęziona. Liście są duże, ogonkowe lub jajowate, zaostrzone, wyrastając parami ułożone naprzeciwlegle, całobrzegie. Kwiaty zwisłe o koronie dzwonkowatej, pojedyńcze w kątach liści, brunatnofioletowe z brunatnożółtym lub purpurowofioletowym żyłkowniem. Kwitnie od czerwca do lipca. Owocem jest czarna, lśniąca kulsta jagoda umieszczona w rozrośniętym kielichu. Surwiec zawiera alkaloidy tropanowe (0,2-1%) - gł. atropinę i hioscyjaminę, skopolaminę, N-tlenek atropiny i belladoninę. Ponadto znajduję się w nim flawonoidy (pochodne flawonolu), małe ilości nikotyny.W korzeniu występują kumaryny i toksyczna apoatropina. Rośnie dziko w Europie, Azji Zachodniej i Afryce Północnej. W Polsce występuje na pogórzu, w lasach i zaroślach. Bylina do 2 m wysokości o mocnym korzeniu palowym. Łodyga gałęzista, gruczołowato omszona, liście eliptyczne lub jajowate wyrastają parami, kwiaty duże, dzwonkowate, brudnofioletowe, jagody wielkości wiśni, czarne, lśniące, trujące. Cała roślina jest silnie trująca.Surowcem leczniczym są korzenie i kłącza oraz liście zbierane z roślin uprawianych na plantacjach. Zawierają one alkaloidy: atropinę hioscjaminę, skopolaminę i belladonninę. Alkaloidy te blokują przewodnictwo nerwów parasympatycznych ukladu wegetatywnego, co powoduje zmniejszenie napięcia mięśni gładkich przewodu pokarmowego, dróg moczowych i żółciowych. Powodują również przyśpieszenie akcji serca. Preparaty wytwarzane z pokrzyku przez przemysł farmakologiczny stosuje się w leczeniu zaburzeń wegetatywnych, kolce nerkowej i żółciowej, przeciwbólowo, w nerwicy wegetatywnej, leczeniu hemoroidów, a atropinę w chorobach oczu. Pokrzyk wilcza jagoda jest rośliną śmiertelnie trującą i nie nadaje się do samodzielnego stosowania leczniczego.
Pokrzyk znano już w starożytności jako roślinę trującą znaną wówczas jako Solanum mortiferum czyli "niosącą śmierć". Roślina ta, jak żadna inna, była kojarzona ze śmiercią. Wierzono, że wyrasta ona w pobliżu miejsc straceń wisielców. Często była mylona z innym gatunkiem tej rodziny - mandragorą. Jej trujące właściwości znane były Paracelsusowi, Lonicerusowi i in.. Teofrast wymienia wilczą jagodę pod okresleniem "mandragora". W średniowieczu i okresie późniejszym wyciągi z pokrzyku były głównym składnikiem "maści czarownic", które wcierano sobie w pachwiny i skronie co miało powodować halucynacje (stąd prawdopodobnie pochodzenie legend o lataniu czarownic na miotłach). Z korzenia belladonny oraz wina sporządzano magiczny napój miłosny pobudzający do rozwiązłości. Roślina była narzędziem wielu morderstw i samobójstw, powodem wielu zatruć. W okresie Renesansu zaczęto wykorzystywać jej działanie rozszerzające źrenice dla podkreślenia piękna oczu dam - stąd nazwa"belladonna". Polska nazwa "pokrzyk" jest często tłumaczona odgłosem, który jakoby się słyszy wyciągając jej korzeń z piaszczystego podłoża. W działaniu surowca dominuje działanie parasymptykolityczne atropiny. Obniżeniu ulega napięcie mięśni gładkich przewodu pokarmowego, dróg żółciowych, moczowych, następuje zahamowanie czynności gruczołów potowych, ślinowych, błon śluzowych, dróg oddechowych oraz żołądka. Występuje rozszerzenie źrenic oczu, przyśpieszenie akcji serca. Korzeń służy do otrzymywania naturalnej atropiny. Zdarzają się zatrucia owocami pokrzyku, zwł. wsród dzieci. Niektóre zwierzęta jak np. kozy czy bażanty są niewrażliwe na działanie alkaloidów tropanowych. Przypuszczalnie posiadają w przewodzie pokarmowym enzymy rozkładające te alkaloiy do mniej toksycznych alkoholamin. Surowcem do leków (i nie tylko) są liście i korzeń jednak także owoce (jagody) zawierają hlucynogenne alkaloidy. Zjedzenie ok. 10 przez dorosłego człowieka może się jednak skończyć śmiercią. Uwaga: wszystkie części rośliny są śmiertelnie trujące.Dawkę śmiertelną dla dziecka stanowią już trzy - cztery zjedzone owoce, dla człowieka dorosłego - około dziesięciu..Pokrzyk wilcza jagoda (psia wiśnia, leśna tabaka) rośnie w zaroślach i lasach. Wysokość rośliny wynosi od 60 cm do 1 m. Ma duże ciemnozielone liście, zwisające brunatno-fioletowe kwiaty. Jej owoce to ciemne jagody (w zielonym kielichu) wielkości wiśni, które dojrzewają od lipca do listopada.
tojad Tojad mocny (Aconitum napellus )jest wieloletnią rośliną, dorastającą do 1 metra wysokości Naturalnym stanowiskiem są góry i pogórze, jednak coraz częściej występuje jako roślina dekoracyjna w ogrodach i alpinariach. Z rzepiastego grubego korzenia wyrasta sztywna, naga łodyga, w środku pusta. Liście są duże, ogonkowe, głęboko podzielone na kilka odcinków. Kwiatostan na szczytowej części łodygi składa się z grona lub kilku gron granatowo-fioletowych (czasem z domieszką białego) "hełmiastych" kwiatów.
Jedną z najgroźniejszych roślin występujących na terenie Polski (Sudety, Karpaty, Góry Świętokrzyskie) jest tojad mocny Aconitum napellus; uważany jest za najbardziej trującą roślinę europejską. Już samo zerwanie i podrażnienie skóry toksycznym alkaloidem znajdującym się we wszystkich częściach rośliny może spowodować zapalenie skóry i ciężkie zatrucie. Spożycie korzenia tojadu - mylonego nieraz z korzeniem selera czy chrzanu - może być śmiertelne. Równie groźny jest tojad lisi Aconitum vulparia - porastający wąwozy i lasy łęgowe.
Roślina zawiera od 0,2 do 3 % alkaloidów, takich jak akonityna, mezoakonityna, hipakonityna, neopelina. Nadworny medyk cesarza Austrii Anton F. Störck tak oto pisał o tej roślinie: ...zawiera tak subtelna truciznę, że nawet trzymając w ręku przez długi czas, byle się zagrzała, przyprawia o smierć.
Najbardziej szkodliwe alkaloidy, mogące już w ułamkach miligrama spowodować śmiertelne zatrucia, znajdują się w bulwach korzeniowych tojadu mordownika. W zespole występujących tam alkaloidów najbardziej trująca jest akonityna, będąca mieszanką trzech odmian tego związku. Już jedna kropla 0,01 - procentowego, a więc bardzo rozcieńczonego roztworu tego związku powoduje znieczulenie języka. Akonityna poraża ośrodek oddechowy i unerwienie serca, a w większych dawkach powoduje śmierć.
Silne własności toksyczne akonityny wypróbowali Niemcy w czasie II wojny światowęj zatruwając nią pociski. W tym celu specjalnie dobrana grupa "naukowców SS" stworzyła "placówkę badawczą" w obozie koncentracyjnym w Buchenwaldzie. Zaprawionymi akonityną pociskami rewolwerowymi strzelano w biodra bezbronnych więźniów, a następnie obserwowano ich reakcję. Pierwsze oznaki zatrucia pojawiały się po u pływie 20 minut jako pobudzenie ruchów i ślinotok. Po dalszych 40 minutach wyciek śliny był tak wielki, że zatruci nie nadążali z jej wypluwaniem i zaczęli wymiotować. Pojawiały się następnie silniejsze pobudzenia ruchów, jak rzucanie się na ziemię i przewracanie oczami. Po upływie dwóch godzin pobudzenie ustawało i bestialsko torturowani więźniowie umierali.
lulek Lulek czarny (Hyoscyamus niger) zwany też Luliem czarnym lub jadowitym jest rośliną dwuletnią, lepką, owłosioną. Jest to jednoroczna bylina o niemiłej odurzającej woni, liście tego gatunku zawierają od 0,03 do 0,17 % alkaloidów(L-hioscyjamina, atropina, L-scopolamina) Rozgałęziona łodyga do 80 cm wysokości. Liście są podługowate, ząbkowane do 20 cm długie. Kwiaty brudnożółte, fioletowo żyłkowane z 5-łatkową koroną. Występuje na ugorach i w miejscach ruderalnych, a więc śmietnikach, rumowiskach, a czasami przy drogach w całej Europie. Ma owłosioną łodygę, liście grube, ciemnozielone z wrębami, kwiaty skupione na szczycie łodygi, brunatno-żółte, owoce w kształcie puszek z wieczkami, nasiona brązowe. Wysokość roś-liny wynosi około 50 cm. Owocuje od sierpnia do listopada
Opis surowca: Wszystkie części rośliny są trujące, Najbardziej jednak korzenie i nasiona. Zawierają skopolaminę, atropinę, skopolaminę i kuskohigrynę. Używano go jako leku na uspokojenie, czasem przeciwbólowo przy silnych bólach gośćcowych, zapaleniach korzonków i nerwobólach. Wykorzystuje się go do otrzymywania Oleum Hyoscyami, który poraża zakończenia nerwów czuciowych w skórze.. Liście zawierają około 0,3% alkaloidów tropinowych, głównie hioscyjaminę i skopolaminę. Zatrucia zdarzają się przede wszystkim po zjedzeniu nasion mylonych z nasionami maku. Pliniusz radził wdychać dym z palonego lulka na uśmierzenie bólu zębów, a w średniowieczu stosowano lulek do znieczuleń. Charakterystycznym objawem zatrucia lulkiem są halucynacje. Typowe jest rozszerzenie żrenic i wysuszenie blon śluzowych jamy ustnej i gardła W stanie halucynacji wywoływanych przez liście lulka dominuje duże pobudzenie ruchowe, co jest charakterystyczne i odróżnia te zatrucia od zatruć pokrzykiem lub bieluniem
konwalia Konwalia (Convallaria majalis), konwalia leśna, konwalia majowa lub lanuszka jest znaną byliną występującą w leśnym runie, ale też uprawianą w ogródkach. A to ze względu na białe, pięknie pachnące kwiaty. Cała roślina jest, nie tylko dla nas, trująca.
Czerwone jagody i liście tego majowego kwiatu zawierają silne glikozydy nasercowe; zjedzenie zaledwie kilku z nich przez małe dziecko może spowodować śmierć.
Objawami zatrucia są nudności, wymioty, biegunka, bóle i zawroty głowy oraz widzenie na żółto, a także zaburzenia rytmu serca i spadek ciśnienia tętniczego. Bardzo niebezpieczne jest nawet wypicie wody z wazonu, w którym stał bukiecik konwalii. Surowiec stanowią kwiaty i ziele. Rzadko kłącza.  Zawiera glikozydy kardenalinowe (konwalatoksynę, konwalazyd, lokundiozyd i innne. Oraz flawonidy izoramnetynę i kwertcynę. Dzialanie trujące polega na atakowaniu rytmu serca. W dawkach leczniczych poprawia krążenie krwi. Konwalia zawiera również saponiny steroidowe a wśród nich konwalarynę i kwasy organiczne m.innymi kwas chelidonowy.

Zielarze 16-tego wieku rekomendowali zaparzanie kwiatów konwalii majowej w wodzie w celu złagodzenia skazy moczanowej oraz w winie dla poprawienia pamięci oraz łagodzenia zapalenia oczu. Te lekarstwa, nazywane złota wodą, były tak wysoce cenione, że trzymane były w złotych lub srebrnych naczyniach. Innym zastosowaniem konwalii majowej, które jest uważane za ważne w dniach dzisiejszych, było leczenie kondycji związanych z sercem. Podobnie jak naparstnica, konwalia majowa reguluje i wzmacnia bicie serca, pomimo że jej efekty są słabsze niż naparstnicy. Konwalia majowa nigdy nie powinna być stosowana bez ścisłego, medycznego nadzoru.

 
jemiola Jemioła (Viscum album) czyli starzęśla jest pasożytniczą krzewinką drzew liściastych. Najczęściej pasożytuje na topolach i brzozach. Jej żółte pędy i zielone liście są zimozielone. Cała roślina, oprócz śluzowatej otoczki nasion (ulubionego przysmaku jemiołuszek i drozdów) jest silnie trująca
W celach leczniczych zbiera się ziele zwykle w zimie. Suszy się w pęczkach zawieszonych w przewiewnym miejscu w temperaturze do 40 *. Zawiera wiskotoksynę, cholinę, acetylochlinę. Obniża ciśnienie krwi i zwalnia rytm serca (cardiosedativum). Rozszerza naczynia włoskowate i przeciwdziała arteriosklerozie. 
lubin Łubin gorzki (Lupinus) jest jednoroczną rośliną do 80 cm wysokości. Liście dłoniasto złożone, owłosione, 5-12 listkowe. Kwiaty zgrupowane w licznych skupionych okółkach. Uprawiany na zielony nawóz oraz jako roślina pastewna. Trujące są zielone nasiona.
naparstnica Naparstnica. (Digitalis) zwana tak od charakterystycznego kształtu kwiatów, niezależnie od rodzaju i formy występowania (dziko rosnąca czy uprawiana w ogrodach) jest rośliną trującą. Rośnie głównie w świetlistych lasach, na porębach leśnych. Zawiera liczne toksyczne glikozydy digitoksynę, digitalinę i inne. Ich działanie kumuluje się w organizmie. Groźne zatrucia u ludzi może spowodować już 1-2 g wysuszonych liści. Objawiają się one zawrotami głowy, zaburzeniami widzenia, biegunką, a następnie sinicą i gwałtownym skurczem naczyń wieńcowych.

Jest to roślina należąca do rodziny trędownikowatych Scrophulariaceae. osiągająca wysokość od 30 cm do 120 cm.
Łodygę ma słabo rozgałęzioną, u dołu nagą, u góry gruczołowato omszoną. Liście naparstnicy są podłużnie lancetowate, na brzegach i nerwach orzęsione, nieregularnie piłkowane.

Duże, przypominające naparstek kwiaty, długości 3-4,5 m osadzone są na gruczołowato owłosionych szypułkach, zebrane w luźne jednostronne grona. Kwiaty mają koronę koloru ochrowo-żółtego, brzuchatą, wewnątrz z brązowymi żyłkami i plamkami.
Kwitnie od czerwca do lipca.

Owoc stanowi jajowata, owłosiona torebka.

Naparstnica jest rośliną trującą, a zarazem leczniczą. Jej liście zawierają glikozydy stosowane w kardiologii.

Rośnie w rozproszeniu w wilgotnych, widnych lasach, zwłaszcza górskich, na suchych zboczach, w zaroślach na niżu, na glebach luźnych i żyznych.
psianka Psianka czarna. (Solanum nigrum) jest jednoroczną rośliną występującą w miejscach ruderalnych, na miedzach i polach. Liście owalne lub jajowate, zatokowo ząbkowane wyrastają na 20-60 cm wysokich łodygach. Kwiaty białe, 5 -płatkowe z dużymi, wystającymi, żółtymi pylnikami. Owocem jest czarna, lekko błyszcząca jagoda. Znaleźć ją można w uprawach kukurydzy, buraków i ziemniaków które zachwaszcza. Dobrze rośnie na każdej glebie. Ciepłolubna. Źle znosi niskie temperatury. Osiąga wysokość 10 do 50 cm.i zalicza się do nielicznych chwastów rodzących owoce w postaci jagód. Zawiera trujący glikozyd solaninę, która również wykazuje własności rakotwórcze.. Objawy zatrucia to kolka, mdłości, wymioty i biegunka. W ostrzejszych przypadkach zaburzenia krążenia i oddychania. Powoduje uszkodzenie nerek i wątroby. Pierwszymi objawami ich uszkodzenia jest białkomocz.
szalej Szalej jadowity (Cikuta virosa L.) z rodziny selerowatych. Jad tej rośliny : cykutotoksyna potrafi nawet przedostać się do wody studziennej, a zatrucie należy leczyć jeszcze przed interwencją lekarza podawaniem mocnego naparu kawy, lub herbaty, środków wymiotnych lub rozcieńczonego octu (2%).
Cała roślina zawiera trujący wielonienasycony alkohol-cytutoksynę bardzo silnie toksyczny; już spożycie około 5g kłącza powoduje zgon. Objawy zatrucia występują szybko, niekiedy w kilkanaście minut po spożyciu. Są to: ślinotok, pieczenie w jamie ustnej, wymioty, często wielokrotne drgawki. Śmierć może nastąpić wskutek porażenia ośrodka oddechowego.
Roślina trwała. Wyrasta do 1,2m.Łodyga naga, rozgałęziona. Liście 2 -3 krotnie pierzastosieczne, odcinki lancetowate, na brzegach ostro piłkowane. Występuje w miejscach podmokłych, na brzegach stawów, przy rowach. Wskutek otrucia cykutą zmarł między innymi Sokrates
szczwol Szczwół plamisty (Conium maculatum) kolejna z najbardziej trujących w naszej strefie klimatycznej roślin baldaszkowatych, jest rośliną dwuletnią lub jednoroczną. Z wysokiej do 200 cm wzniesionej, bogato rozgałęzionej, drobno żeberkowanej, niebieskawo oszronionej łodygi, często u nasady czerwono plamiastej (stąd nazwa) wyrastają 2-4-krotnie pierzaste liście, trójkątne w zarysie, z wierzchu ciemnozielone, od spodu szarozielone, w dotyku miękkie. Białe kwiaty, zebrane w baldachy o średnicy do 15 cm, o 8-20 promieniach. Roztarta roślina wydziela nieprzyjemny, mysi zapach. Występuje na ugorach, przydrożach, wysypiskach, brzegach rowów, w żywopłotach. Wszystkie części tej rośliny, a głównie owoce są bardzo mocną trucizną. Substancja, która to powoduje, to koniina, w działaniu podobna do indiańskiej curarry. Wyglądem łudząco przypomina pietruszkę, odróżniają ją od niej czerwone, lub czerwono brunatne plamy na liściach. Jako ciekawostkę można dodać, że roślina ta bije wszystkie inne pod względem zawartości kwasu askorbinowego (vit. C), gdyby nie jej właściwości trujące ...byłaby dobra do sałatek. We wszystkich częściach rośliny znajdują się alkaloidy o przeważającej zawartości koniiny. Koniina działa początkowo pobudzająco, a następnie porażająco na wegetatywne zwoje obwodowe; poraża zakończenia nerwów ruchowych podobnie do kurary.
Zatrucia u dzieci zdarzają się najczęściej wskutek pomylenia szczwołu z liśćmi lub korzeniem pietruszki, korzeniem chrzanu. Objawy zatrucia to wymioty, bóle brzucha, rozszerzenia źrenic, zaburzenia widzenia, ślinotok, drętwienie kończyn dolnych, drgawki. Śmierć może nastąpić wskutek porażenia ośrodka oddechowego. Rokowanie w zatruciu tą rośliną bywa czasami niepomyślne.
Pierwsza pomoc polega na wywołaniu wymiotów, a jeśli zatruty może połykać, należy mu podać węgiel leczniczy, a następnie szybko odwieźć do szpitala. W szpitalu konieczne jest stosowanie intensywnej terapii zachowawczej.
wawrzynek Złą sławę "truciciela" ma występujący w Polsce na terenie całego kraju - ale dość rzadko i z tego powodu objęty prawną ochroną - wawrzynek wilczełyko - (Daphne mezereum). Stwarza on bardzo poważne zagrożenie, w wypadku zatrucia śmiertelność wynosi ok. 30proc. Trujące są wszystkie części rośliny. Nawet dotknięcie powoduje zapalenie skóry. Najgroźniejsze jest spożycie nęcąco wyglądających czerwonych owoców. Dziesięć - dwanaście dojrzałych jagód stanowi dawkę śmiertelną dla dziecka.
Wawrzynek jest zrzucającym liście na zimę krzewem, o wysokości do 150 cm. Podługowato-lancetowate liście są skupione w pęczki na końcach gałązek. Mocno pachnące kwiaty, barwy purpuroworóżowej lub karminowoczerwonej (rzadziej białej) ukazują się już przed liśćmi - niekiedy już w II połowie lutego. Owoce - koralowoczerwone pestkowce wielkości grochu tworzą w porze owocowania grona pod czubem liści. W formie naturalnej występuje w cienistych lasach liściastych i mieszanych, niekiedy także w parowach i na okrajkach leśnych. Bardzo częsty w ogrodach i na działkach. Cała roślina jest dla ssaków bardzo trującą - 10-12 jagód może zabić człowieka, a ponoć 6 wystarczy by uśmiercić wilka!!! Z tego względu należy odradzać uprawy tej rośliny w parkach i ogrodach.
W czerwcu i lipcu dojrzewają jaskrawoczerwone, lśniące owoce, wielkości ziarna grochu, na których chętnie żerują ptaki. Jagody te należą do pestkowców i, obok kory, są najbardziej trującą częścią rośliny. Oczywiście tylko dla ludzi. Niestety nader często dochodzi do wypadków z dziećmi, które zjadają te owoce zwiedzione ich pięknym wyglądem. Kończy się to na ogół tragicznie, bowiem wilczełyko zawiera trujące substancje: dafnetoksynę i mezereinę, po których spożyciu dochodzi do uszkodzenia nerek, centralnego systemu nerwowego i układu krążenia. Około 30% zatruć nimi prowadzi do śmierci, a dawką śmiertelną dla człowieka jest 10 do 12 owoców wawrzynka. Typowe objawy zatrucia nimi, to wymioty i krwotoki. W każdym, takim przypadku potrzebna jest natychmiastowa pomoc lekarska.
ziemowit Zimowit jesienny.(Colchicum autumnulen L.) Różne części roślin zawierają od 0,2 0,6 % kolchicyny, która ma charakter silnej trucizny, roślina ta została ochrzczona jako roślinny arszenik.
Łąkowy zimowit jesienny Colchicum autumnale we wszystkich częściach zawiera groźną kolchicynę. Dawka śmiertelna dla człowieka to 20-40 mg czyli od pięciu do dziesięciu nasion. Do zatrucia może dojść również w sposób pośredni, po spożyciu mleka kóz i owiec, które zjadły zimowit jesienny. Jest to niezwykle groźna roślina. Śmiertelność w wypadku zatrucia sięga 90proc
Zimowit jesienny (paluchy, bachory) rośnie na podmokłych łąkach, bulwa jest jajowata, otoczona suchymi liśćmi, zakwita jesienią (sierpień, wrzesień). Kwiat ma podobny do krokusa, a owoce to grube torebki podobne do palców, stąd ludowa nazwa - paluchy.
Zatrucia zdarzają się jesienią, kiedy rośliny kwitną, lub na wiosnę, kiedy dzieci w czasie sianokosów zrywają i bawią się grzechoczącymi torebkami owoców zimowita, wypełnionymi nasionami.
We wszystkich częściach rośliny występują alkaloidy kolchicyny i związków pokrewnych. Kolchicyna jest jednym z najbardziej trujących związków roślinnych. Mają one zdolność przenikania przez barierę łożyskową, zatem są groźne dla kobiet w ciąży ze względu na możliwość uszkodzenia płodu.
Objawy zatrucia pojawiają się po kilkugodzinnym okresie utajenia i charakteryzują się uczuciem pieczenia w jamie ustnej, zaburzeniami połykania, bólami brzucha, wymiotami i biegunką (często krwawą). Występują bolesne skurcze pęcherza moczowego z krwiomoczem. U nie leczonego dziecka powstaje zespół ciężkiego odwodnienia z objawami zapaści krążeniowej. Częstym objawem jest uszkodzenie szpiku (we krwi obwodowej zmniejsza się liczba krwinek białych i płytek krwi). Do późnych powikłań po zatruciu należy wypadanie włosów. Dla celów diagnostycznych najważniejsze jest dokładne zebranie wywiadu, pomocne jest badanie moczu na obecność kolchicyny.
Pierwsza pomoc polega na szybkim transporcie dziecka do szpitala. W leczeniu szpitalnym stosowana jest intensywna terapia zachowawcza.
Rośliny trujące zawierające alkaloidy nie zawsze zabijają. W mniejszych dawkach powodują halucynacje i wizje, często o tematyce mistycznej.
Ze względu na efekt uzyskiwany po ich zażyciu, narkotyki można podzielić na trzy główne grupy (niektóre z nich mogą należeć do wszystkich):
  • substancje halucynogenne (psychoaktywne) - powodują powstawanie wizji psychodelicznych. Wykorzystywane były przez wyrocznie, czarowników oraz szamanów w celu osiągnięcia duchowego wglądu i kontaktu ze światem niematerialnym.
  • substancje stymulujące - powodują pobudzenie, wzrost aktywności psychoruchowej oraz niewrażliwość na ból. Wykorzystywane były przez wojowników dla zwiększenia odporności i wytrzymałości.
  • substancje hipnotyczne - powodują ospałość, uspokojenie, a nawet otępienie. Wykorzystywane były jako środki uspokajające i anestetyczne.

Poniżej znajduje się omówienie wybranych roślin narkotycznych. Omówienie to oczywieście nie wyczerpuje tak obszernego tematu.

Muchomor czerwony. (Amanita muscaria)
Był powszechnie używany przez szananów syberyjskich oraz północnoamerykańskich dla wywoływania wizji, a przez wojowników skandynawskich dla dodania odwagi przed walką. Zawiera kwas ibotenowy, który ma właściwości halucynogenne, ale również alkaloidy wywołujące ciężkie zatrucia organizmu.

Porek brzozowy (Piptoporus betulinus)
Jest to niejadalna huba powszechnie występująca w Polsce. Rośnie na martwych pniach brzozy. Zawiera substancje psychoaktywne i stymulujące. W dawnych czasach stosowany był dla wywołania wizji przez ludy zamieszkujące Europę.

Grzyby meksykańskie (grzyby teonanacatl) (Psilocybe mexicana)
Grzyby rosnące w Ameryce Środkowej. Zawierają środek halucynogenny, psylocybinę. Stosowane przez szamanów indiańskich w celu wywołania wizji.

Mak lekarski (Papaver somniferum)
Uprawiany w Europie i Azji jako roślina użytkowa i ozdobna. Ze słomy i makówek otrzymuje się alkaloidy, między innymi morfinę. Jeden z najgroźniejszych narkotyków - heroina - jest pochodną morfiny. W krajach azjatyckich sok z naciętych młodych makówek wykorzystywany jest do wyrobu opium. Uprawa maku w Polsce znajduje się pod ścisłą kontrolą.

Konopie indyjskie (Cannabis indica)
Rosną w południowo-wschodniej Azji i środkowej Afryce, jak również w Ameryce. Zawierają substancje halucynogenne i euforyzujące. Służą do produkcji haszyszu i marihuany, które zaliczane są do narkotyków "miękkich", gdyż nie wywołują uzależnienia fizjologicznego. Długotrwałe używanie może jednak prowadzić do tak zwanego uzależnienia psychicznego. Używanie marihuany jest legalne w Holandii.

Pejotl (Lophophora williamsii)
Jest to kaktus rosnący w Meksyku i na południu USA. Zawiera meskalinę - jedną z najsilniejszych substancji halucynogennych. Pejotl był powszechnie używany przez Indian Ameryki Północnej, a na przełomie XIX i XX wieku jego zażywanie stało się nawet podstawą panindiańskiej religii, pejotyzmu.

Krzew kokainowy (Erythroxylon coca)
Rośnie w Boliwii i Peru na obszarach andyjskich. Liście stosowane są przez Indian jako używka. Wyciąg z liści koki stanowi składnik coca-coli i pepsi-coli. Roślina zawiera alkaloid, kokainę, który ma działanie stymulujące i znieczulające. Wywołuje również stany euforii i pobudzenia psychoruchowego. Kokaina jest często nadużywana przez przedstawicieli zawodów, których wykonywanie związane jest z dużym stresem i mobilizacją organizmu: aktorów, przedstawicieli show-businessu i reklamy.

Rauwolfia (Rauwolfia serpentina)
Jest rośliną rosnącą w południowej Azji. Zawarty w niej alkaloid (rezerpina) ma długotrwałe działanie uspokajające i zmniejszające napięcia emocjonalne oraz lęki. Redukuje ona również pobudzenie psychoruchowe.

Borówka błotna (łochynia, pijanica) (Vaccinium uliginosum)
Rośnie w lasach na wschodzie Polski. Owoce pokryte są pyłkiem bagna, który ma działanie odurzające. Spożycie nawet niewielkiej ilości jagód powoduje ospałość. Owoce używane były przez szamanów syberyjskich dla wywołania transu.

Bagno (Ledum palustre)
Jest to niski krzew rosnący na terenach podmokłych w całej północnej Europie i Azji. Używany powszechnie jako środek odstraszający mole. Wywar lub dym stosowane były jako środek halucynogenny przez szamanów we wschodniej Syberii.

Jaskółcze ziele (glistnik) (Chelidonium maius)
Chwast występujący powszechnie w Azji i Europie. Zawiera alkaloidy, które mają lekkie działanie narkotyczne, przeciwbólowe i znieczulające. Napar nie powinien być podawany dzieciom.

Wśród roślin narkotycznych literatura przedmiotu wymienia również: sporysz, pokrzyk wilczą jagodę, bieluń, wawrzynek wilcze łyko, powoje oraz ibogę - afrykańską roślinę halucynogenną.

Ekstrakcja alkaloidów z roślin:
Stosowane są cztery metody.
1.Ekstrakcja za pomocą czystego metanolu. Rozdrobnione i zmiażdżone rośliny zalewa się w kolbie szklanej metanolem. Pamiętać należy jednak by po
ekstrakcji dokładnie odparować metanol który jest trucizną. Czas ekstrakcji 12 godzin. 1 godz. w temp. 45 st.C z użyciem mieszadła magnetycznego.
2.Ekstrakcja za pomocą rozcieńczonego wodą metanolu. Powoduje utlenianie niektórych alkaloidów i konieczność separacji w wyższej temperaturze.
3.Ekstrakcja za pomocą rozcieńczonego wodą kwasu octowego. Dobra lecz trudniejsza metoda.
4.Ekstrakcja za pomocą rozcieńczonego wodą alkoholu etylowego. Najskuteczniejsza w warunkach domowych.
Uwaga !
Należy postępować ostrożnie !
Alkaloidy nawet w niewielkich dawkach mogą stanowić śmiertelne zagrożenie

            Zobacz też:  psylocybina                                                             kontakt: i uwagi:                                        

----------------------  

 Panteizm

 Moneizm

 Bajki i Legendy

 Fotoart

 Fotohumor

 Wstęp do Filozofii

 Wstęp do krytyki religii katolickiej

http://www.dabrowski.ddl2.pl
http://antyklerykalna.w8w.pl